جلسات توسعه مشارکت جمعی
Codev بر تعامل فعال بین شرکت‌کنندگان و یادگیری همتا به همتا متمرکز است. در جلسات توسعه مشارکت جمعی هر شرکت‌کننده می‌تواند در نقش «مشتری» (کسی که مسئله یا پروژه‌ای واقعی را مطرح می‌کند) یا «مشاور» (کسی که تجربیات، پرسش‌ها و دیدگاه‌های خود را برای کمک ارائه می‌دهد) ایفای نقش کند.
توسعه مشارکت جمعی چیست؟
Codev یا توسعه مشارکت جمعی رویکرد یادگیری و توسعه‌ای مبتنی بر یادگیری تجربی گروهی است که توسط Claude Champagne و Adrien Payette در دهه ۱۹۹۰ طراحی شد. هدف این رویکرد توسعه‌ی مهارت‌های حرفه‌ای از طریق به اشتراک گذاری مسأله‌ها و تجربه‌ها، تحلیل موقعیت‌های واقعی کاری و استفاده از هوش جمعی برای یافتن راه‌حل‌های عملی و خلاقانه است.
برخلاف آموزش‌های سنتی که بیشتر بر انتقال دانش نظری تکیه دارند، Codev بر تعامل فعال بین شرکت‌کنندگان و یادگیری همتا-به-همتا متمرکز است. در این جلسات هر شرکت‌کننده می‌تواند در نقش «مشتری» (کسی که مسئله یا پروژه‌ای واقعی را مطرح می‌کند) یا «مشاور» (کسی که تجربیات، پرسش‌ها و دیدگاه‌های خود را برای کمک ارائه می‌دهد) ایفای نقش کند. این رویکرد نه تنها باعث توسعه فردی و حرفه‌ای می‌شود، بلکه بر ایجاد فرهنگ اعتماد، احترام همدلی و همکاری در محیط‌های کاری نیز تأکید دارد. توسعه مشارکت جمعی در حوزه‌هایی همچون آموزش، سلامت، مدیریت و کوچینگ حرفه‌ای کاربرد گسترده دارد. فلسفه‌ی این جلسات بر محوریت انسان و تجربه زیسته او در مسیر رشد حرفه‌ای استوار است و همین ویژگی، آن را از بسیاری روش‌های توسعه فردی متمایز می‌کند.
جلسات توسعه مشارکت جمعی چه هستند؟
جلسات توسعه مشارکت جمعی یک فرآیند ساختاریافته‌اند که در آن گروهی از افراد، معمولاً بین ۶ تا ۸ نفر، به‌طور منظم گرد هم می‌آیند تا روی چالش‌ها، پروژه‌ها یا مسائل واقعی که یک عضو گروه (به عنوان مشتری) مطرح می‌کند، کار کنند. این جلسات غالباً به صورت حضوری و در مدت زمان آن‌ها بین ۹۰ تا ۱۵۰ دقیقه برگزار می‌شوند.
این جلسات توسط تسهیل‌کننده حرفه‌ای که دارای مدارک حرفه‌ای کوچینگ یا تسهیلگری هستند، هدایت می‌شوند. تسهیلگر در این جلسات وظیفه دارد فضای امنی ایجاد کند که در آن همه شرکت‌کنندگان تجربه‌ها و ایده‌های خود را بدون ترس از قضاوت بیان کنند. در هر جلسه، فقط یک موضوع از سوی مشتری انتخاب می‌شود و کل گروه روی آن تمرکز می‌کند. مشاوران پرسش‌های روشن‌کننده می‌پرسند، تجربه‌های مشابه خود را بیان می‌کنند و پیشنهادها یا دیدگاه‌هایی ارائه می‌دهند که می‌تواند به مشتری در یافتن راه‌حل یا رویکرد تازه کمک کند.
ساختار جلسات توسعه مشارکت جمعی و تعاملات پویایی که در آن وجود دارد به تقویت و رشد تفکر انتقادی، انعطاف‌پذیری ذهنی و خلاقیت منجر می‌شود. جلسات Codev از قوانین ساده اما مؤثری پیروی می‌کنند: احترام متقابل، شنیدن فعال، محرمانگی، و تمرکز بر مسئله واقعی مشتری. فضای حمایتی این جلسات، به اعضا امکان می‌دهد نه تنها به حل مشکلات حاضر بپردازند، بلکه مهارت‌های بین‌فردی و رهبری خود را نیز تقویت کنند. به‌مرور زمان، این جلسات به یک منبع قدرتمند برای یادگیری مستمر، بهبود عملکرد و ایجاد شبکه‌ای از اعتماد و همکاری تبدیل می‌شوند.
مشاوره رایگان دوره "کوچ حرفه ای"
ساختار جلسات توسعه مشارکت جمعی
جلسات Codev بر اساس مدل توسعه یافته توسط Payette و Champagne شش مرحله دارد و هدف آن ایجاد یک مسیر شفاف و منظم برای یادگیری و حل مسئله است:
انتخاب مشتری و موضوع: در ابتدای هر جلسه یک نفر از گروه به‌عنوان مشتری انتخاب می‌شود و مسئله یا پروژه خود را به‌طور خلاصه بیان می‌کند.
- شرح دقیق مسأله: مشتری با جزئیات، پیشینه، شرایط فعلی و دغدغه‌های مرتبط با مسأله را بیان می‌کند
- شفاف‌سازی مسأله: مشاوران با طرح پرسش‌های باز، کمک می‌کنند تصویر کامل‌تری از موضوع بدست بیاید و ابعاد مختلف آن آشکار گردد.
- تعیین هدف و تنظیم قرارداد: گروه با مشتری توافق می‌کند که هدف او از جلسه چیست؛آیا می‌خواهد به راه حلی برسد یا اینکه صرفا می‌خواهد راهبردهای مختلف را بررسی کند.
- طوفان فکری و مشاوره برای کمک به حل مسأله: مشاوران پیشنهادها، تجربیات و راهکارهای ممکن را بیان می‌کنند؛ مشتری یادداشت برمی‌دارد و بدون بحث مستقیم گوش می‌دهد تا از حداکثر تنوع دیدگاه‌ها بهره ببرد.
- برنامه اقدام و بازخورد: مشتری تصمیم می‌گیرد از میان ایده‌ها کدام را اجرا کند سپس گروه جلسه را جمع‌بندی کرده و از فرآیند یادگیری خود به اعضای گروه بازخورد می‌دهد.
این ساختار باعث می‌شود هر جلسه هم پویایی گروهی و هم تمرکز فردی داشته باشد. همه‌ی مراحل زیر نظر تسهیل‌کننده انجام می‌شود.
هدف از برگزاری جلسات توسعه مشارکت جمعی
جلسات توسعه مشارکت جمعی با ایجاد یادگیری و توسعه حرفه‌ای که بر پایه‌ی تجربه‌های واقعی اعضا و تعامل ساختاریافته گروه است به حل مسائل حرفه‌ای و ارتقای ظرفیت فردی و سازمانی کمک می‌کند. به طور کلی می‌توان اهداف این جلسات را بصورت ذیل عنوان کرد:
- یادگیری از تجربه‌های واقعی برای ارتقا عملکرد و افزایش کیفیت و بهینه‌سازی تصمیم‌گیری در موقعیت‌های مختلف.
- فرصت بازنگری و تأمل با ایجاد زمانی مشخص برای بررسی و تحلیل تجربیات و الگوهای کاری شخصی.
- اشتراک و هم‌افزایی دانش با بهره‌گیری از هوش جمعی برای استخراج راهبردهای مختلف
- ارتقا هویت حرفه‌ای از تطریق تعریف، بازسازی یا تثبیت نقش در محیط کار
- افزایش تعلق گروهی با ایجاد یگ گروه یک گروه حمایتی که بر پایه اعتماد، محرمانگی و کمک متقابل شکل گرفته است.
- توسعه مهارت‌های ارتباطی مانند گوش‌دادن فعال، پرسشگری مؤثر، و ارائه بازخورد سازنده.
- استفاده مستقیم از نتایج حاصل از جلسات و پیاده‌سازی راهکارهای ارایه شده
- کاهش انزوای حرفه‌ای و ایجاد شبکه‌ای از ارتباطات ارزشمند.
تقویت مسئولیت مشترک برای دستیابی به اهداف شرکت، با تلاش برای ایجاد تعادل بین «ما» و «من»
مزایای شرکت در جلسات توسعه مشارکت جمعی
جلسات توسعه مشارکت جمعی محیطی امن و ساختارمند برای یادگیری، حل مسئله و رشد مستمر ایجاد می‌کنند که هم به نفع فرد و هم به نفع کل سازمان است.
سطح فردی:
- تقویت مهارت‌های ارتباطی مانند گوش‌دادن فعال و پرسشگری مؤثرو بازخورد سازنده
- افزایش توان حل مسئله خلاقانه با استفاده از تجربیات و دیدگاه‌های متنوع دیگران.
- توسعه تفکر سیستمی و توان دیدن مسائل از چند زاویه.
- خودآگاهی حرفه‌ای بیشتر از طریق تأمل بر تجربه خود و دیگران.
- یادگیری عملی و فوری، چون موضوعات جلسه از دل موقعیت‌های واقعی کار استخراج می‌شوند.
- پشتیبانی و انگیزه شخصی از طریق دریافت حمایت همتاها و احساس تعلق به یک گروه یادگیرنده.
- کسب بینش‌های جدید از طریق ایفای نقش‌های متنوع
سطح سازمانی:
- ایجاد فرهنگ اعتماد و همکاری بین اعضای تیم یا همکاران.
- تقویت یادگیری جمعی و سازمانی از طریق اشتراک دانش عملی.
- بهبود ارتباطات بین‌دپارتمانی و کاهش سوءتفاهم‌های کاری.
- کاهش انزوا حرفه‌ای و افزایش تعامل بین افراد با تخصص‌های مختلف.
- تسهیل نوآوری با ترکیب دیدگاه‌ها و تجربه‌های متنوع.
- افزایش رضایت شغلی و انگیزه مشارکت طبق نتایج پژوهش‌های مستند.
- امکان استفاده فوری از نتایج جلسات در محیط کار با راهکارهای عملی.
- توسعه مهارت‌های رهبری مشارکتی و توانایی حل مشکلات پیچیده برای مدیران.
به طور کلی، هر جلسه Codev یک سرمایه‌گذاری کم‌هزینه اما پربازده در مسیر رشد و توسعه حرفه‌ای محسوب می‌شود.
شرکت‌کنندگان جلسات توسعه مشارکت جمعی
شرکت‌کنندگان جلسات Codev معمولاً گروهی متشکل از حرفه‌ای‌ها، مدیران، مربیان، مشاوران یا کارشناسان سازمانی هستند که نیاز یا علاقه دارند مهارت‌های خود را به‌صورت عملی و تعاملی ارتقا دهند. این افراد می‌توانند از یک سازمان مشترک یا از حوزه‌های متفاوت گرد هم آیند. تنوع در پیشینه و تخصص اعضا یکی از عوامل کلیدی موفقیت این جلسات است، زیرا دیدگاه‌های گوناگون باعث غنی‌تر شدن فرآیند تحلیل مسئله می‌شود.
به طور کلی، مخاطبان اصلی جلسات توسعه مشارکتی عبارتند از:
- مدیران و رهبران تیم‌ها: برای تصمیم‌گیری بهتر، حل مسائل پیچیده و تقویت مهارت‌های رهبری مشارکتی.
- متخصصان منابع انسانی و آموزش: برای طراحی برنامه‌های توسعه کارکنان و بهبود فرهنگ سازمانی.
- کوچ‌ها و مشاوران حرفه‌ای: جهت غنی‌سازی دیدگاه‌ها، دریافت بازخورد و یادگیری از تجربه دیگران.
- کارمندان حوزه سلامت و آموزش: برای تبادل روش‌ها و بهبود کیفیت خدمات.
- کارآفرینان و صاحبان کسب‌وکارهای نوپا: برای یافتن راهکارهای عملی به چالش‌های رشد و نوآوری.
- افراد در گذار شغلی: جهت دریافت حمایت جمعی و شفاف‌سازی مسیر آینده.
این جلسات هم برای تازه‌کارها فرصتی برای یادگیری سریع‌تر و هم برای حرفه‌ای‌ها بستری جهت بازاندیشی و الهام گرفتن از دیگران است.