کوچینگ چیست؟

ما انسان‌های عصر انقلاب اطلاعات، شبکه‌های اجتماعی، جهانی‌شدن و فردگرایی هستیم. عصری که ما را در معرض انتخاب‌ها و تصمیمات متنوع و بی‌شماری قرارداده است و ما را با فردیت خودمان تنها گذاشته ‌است تا به تنهایی مسئول تصمیمات و انتخاب‌های‌ خود را داشته باشیم و بار زندگی‌مان را به تنهایی به دوش بکشیم. زندگی و بودن در چنین زمانه‌ای جذابیت‌ها و دشواری‌های خودش را دارد. از یک سو آزادی را به انسان بازمی‌گرداند و از سوی دیگر او را با عدم‌ قطعیت‌ها و بیشمار انتخاب‌ و جهانی متغیر تنها می‌گذارد.

کوچینگ، راه‌حلی برای عصر ما است. هفته‌ی جهانی کوچینگ بهانه‌ای شده ا‌ست تا با معرفی این حرفه، اهمیت و جایگاه آن را در زندگی خود بیشتر درک کنیم.

فدراسیون بین‌المللی کوچینگ (ICF) در تعریف کوچینگ می‌گوید: «مشارکت بین کوچ و مراجع در روندی تامل برانگیز و خلاقانه برای الهام بخشیدن و برانگیختن مراجع در راستای به حداکثر رساندن توانایی‌های شخصی و حرفه‌ای خود». به زبانی دیگر، کوچینگ، گفتگویی هدفمند و موثر بین کوچ و مراجع است که بر یادگیری و آگاهی مراجع نسبت به خودش اثر می‌گذارد و در نتیجه رفتار او را تغییر می‌دهد و به پیشرفتش منجر می‌شود. کوچینگ می‌تواند در بسترهای مختلفی مانند کوچینگ سازمانی، فردی، تحصیلی و شغلی انجام شود و در نتیجه‌ی آن اهدافی که در جلسات کوچینگ دنبال می‌شوند هم می‌توانند از «بهبود روابط» تا «ارتقای شغلی» تغییر کنند.

کوچینگ اگر چه از نظر موضوعی که به آن می‌پردازد یعنی روان انسان با روان‌شناسی و مشاوره اشتراکاتی دارد اما نوع نگاه و عملکرد کوچ در این فرآیند کاملا متفاوت است. در کوچینگ، چنانچه در درمانگری اتفاق می‌افتد، ما به گذشته و ریشه‌های مسائل ارجاع نمی‌دهیم بلکه نگاهی رو به جلو، به حال و آینده داریم. «هدفمند بودن» گفتگو در کوچینگ هم به همین دلیل است. مراجع برای رسیدن به هدفی که دارد، با توجه به توانایی‌ها، استعدادها، منابع و امکاناتی که هم‌اکنون در اختیار دارد، برای رسیدن به هدف خود می‌کوشد. از سوی دیگر کوچ با باور به توانمندی مراجع، احترام به تفاوت‌های فرهنگی و ویژگی‌های فردی، بجای اینکه به مراجع راه‌حل ارائه دهد، مراجع را همراهی می‌کند تا راه‌حل مخصوص به خود و متناسب با زمینه‌های فردی، فرهنگی و اجتماعی خود را کشف کند و یا با آگاهی نسبت به شرایط فعلی خود، راهی تازه پیش روی خود باز کند.

در ادامه به پنج دلیلی که نشان می‌دهد ما در زندگی امروز خود به کوچینگ نیاز داریم، اشاره می‌کنیم:

کوچ مراجع او را در مسیر تغییرات همراهی می‌کند. در دنیایی که همواره در حال تغییر است، یادگیری مداوم یک ضرورت است. نیازی به یادآوری ندارد که پاندمی کرونا تا چه اندازه جهان را دچار تغییر و تحول کرد و انسان را ناگزیر به اطاعت و تطبیق با شرایط جدید نمود. روابط و نسبت انسان با همه‌چیز، از ارتباط با محیط ‌زیست گرفته تا ارتباطات میان فردی، تعریف دوباره‌ای پیدا کرد. کوچ‌ها، مراجعان خود را در این مسیر تغییر و تطبیق همراهی می‌کنند تا جنبه‌های مختلف موضوعات را به‌خوبی ببینند، برای شرایط تازه آماده شوند و با آگاهی از جایگاه جدید خود در ارتباط با محیط و انسان‌ها مهارت‌های لازم را بیاموزند و موقعیت خود را بازیابی کنند.

۱

کوچ با فضای اعتماد و صمیمیتی که بین آنها حاکم می‌شود، او را همراهی می‌کند تا از بند گذشته رها شود و بتواند در زمان حال زندگی کند و برای آینده برنامه‌ریزی کند. زمان، مهم‌ترین چالش بشر امروزی است. اگر ما نتوانیم سرعت و ضرباهنگ زندگی خود را با جهان بیرون هماهنگ کنیم، دچار اضطراب و احساس عقب‌ماندگی می‌شویم. از سوی دیگر باید آگاه بود که هر انسانی سرعت رشد خود را داشته و پیشرفت برای هر فردی در قیاس با خودش معنا می‌شود. تلاش برای برقراری تعادل بین این دو و یافتن نقطه‌ی تعادل فردی، دستاوردی است که در فرآیند کوچینگ می‌توان به آن رسید. یکی از دلایلی که همواره ما را متوقف می‌کند، ماندن در گذشته، تجربیات ناخوشایند و یا باورهای محدودکننده‌ ا‌ست. کوچ، با معطوف کردن توجه مراجع به زمان حال، توانایی‌ها و امکاناتی که دارد، باعث بالا رفتن اعتماد به‌ نفس او شده تا از سد باورهای محدودکننده و موانع فکری‌ عبور کرده و به اهدافش برسد.

۲

کوچ با دادن بازخورد و یادآوری دستاوردهای مراجع، او را در مسیر شکوفایی هر چه بیشتر توانایی‌ها و استعدادهایش همراهی می‌کند. انسان امروزی به‌دنبال آن است تا استعدادهای خود را بهتر بشناسد و به ذات ناب و بی‌همتای خود دست یابد. امروزه انسان‌ها به خودشکوفایی و بارور کردن استعدادهای خود اهمیت بسیار می‌دهند و سعی می‌کنند تا معنای زندگی خود را کشف کنند. کوچینگ به افراد کمک می‌کند تا توجه و تمرکز را از محیط بیرون به درون خود معطضوف کرده و سفری اکتشافی را در خود آغاز کنند.

۳

کوچ می‌تواند با روشن کردن زوایای تاریک هر موضوعی در حیطه کوچینگ، مراجع را در انتخاب‌ها و تصمیماتش همراهی کند. «در دنیایی که ما با پیچیدگی‌ها، چالش‌های فزاینده، اهداف، رویاها و تمایلات مختلفی روبرو هستیم، کوچ خوب می‌تواند واقعا به بهبود زندگی ما کمک کند». ما هر روز با حجم زیادی از انتخاب‌ها و تصمیمات مواجه هستیم. در دنیای عدم قطعیت‌ و بمباران اطلاعات و تاثیرات شبکه‌های اجتماعی، گرفتن تصمیمی که برای خود فرد درست و مناسب باشد چندان کار ساده‌ای به‌ نظر نمی‌رسد. همراهی یک کوچ مانند دکمه‌ی سکوت می‌ماند که به شما کمک می‌کند تا فارغ از تمام هیاهوی بیرونی، به درون خود بازگردید و با در نظر گرفتن جنبه‌های مختلف موضوع خود، تصمیم گرفته و مسئولیت آن را بر‌عهده بگیرید.

۴

کوچ با سوالات قدرتمند خود، باورهای محدودکننده‌ی مراجع را به چالش می‌کشد و مراجع را درمسیر خودآگاهی و ارتباطات موثر قدم برمی‌دارد. مجمع جهانی اقتصاد در مقاله‌ای که در اکتبر امسال منتشر کرده است، لیستی از ده مهارت اجتماعی که برای آینده‌ی مشاغل ضروری است را ارائه کرده است: « انقلاب صنعتی چهارم به زودی اتفاق خواهد افتاد. ربات‌های دارای هوش مصنوعی تمامی وظایف انسان‌ را بر‌عهده خواهند گرفت. فناوری‌های جدید به ‌جای انسان‌ها به‌ کار گرفته می‌شوند ... برای همین است که مهارت‌ها و کیفیت‌هایی که امکان جایگزین شدن با فناوری را نداشته نباشد، مهم‌ و مهم‌تر خواهند شد: خلاقیت، عواطف و انعطاف‌پذیری هنوز در اختیار ما انسان‌ها باقی خواهد ماند و سرمایه‌ی ما برای موفقیت در دنیای تکنولوژیک خواهند بود». یکی از تاثیرات کوچینگ، ارائه‌ی دید وسیع و گسترده‌ای در روابط انسانی به مراجعان است. کوچ‌ با به چالش کشیدن باورهای مراجع به او کمک می‌کند تا روابط خود را بازنگری کند، از جایگاه دیگران نیز به روابط خود نگاه کند و دیدگاه دیگران را هم در تصمیمات و قضاوت‌ها در نظر بگیرد. به این ترتیب است که تاثیر عمیقی در روابط افراد ایجاد می‌شود که می‌تواند به صمیمت، سلامت و بهبود آن‌ها منجر شود.

۵